Hướng dẫn kiểm tra và bảo trì quạt máy tại nhà – Sạch&Đẹp.vn

1. Tại sao nên bảo trì quạt máy trước mùa hè?

1.1. Giữ cho quạt hoạt động êm ái, ổn định

Vào mùa hè, quạt gia dụng thường được sử dụng với tần suất cao. Việc vệ sinh, bôi trơn và kiểm tra kỹ càng giúp quạt vận hành êm ái, ít tạo tiếng ồn và đảm bảo lưu lượng gió ổn định. Điều này không chỉ mang lại sự thoải mái cho cả gia đình mà còn góp phần giảm thiểu hư hỏng do quá nhiệt hoặc bụi bẩn tích tụ.

1.2. Tiết kiệm điện năng

Khi quạt được giữ sạch, không còn bám bụi nhiều ở cánh và động cơ, nó sẽ chạy với công suất tối ưu hơn, từ đó giảm lượng điện tiêu thụ. Mức điện năng tiết kiệm có thể không quá lớn trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài, chi phí tiền điện được cắt giảm đáng kể, mang lại lợi ích kinh tế cho gia đình.

1.3. Kéo dài tuổi thọ quạt

Bảo trì quạt định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm các hư hỏng tiềm ẩn, tránh tình trạng “đột tử” khi đang cần dùng nhất, mà còn giúp động cơ tản nhiệt tốt hơn. Khi nhiệt lượng được giảm thiểu, các linh kiện bên trong quạt ít bị quá tải, qua đó kéo dài tuổi thọ cho sản phẩm và tiết kiệm chi phí sửa chữa, thay mới.

1.4. Đảm bảo an toàn cho người dùng

Một chiếc quạt bị bám bụi, cánh quạt lỏng hay động cơ trục trặc có thể gây ra nhiều rủi ro như chạm chập điện, rung lắc hoặc thậm chí cháy nổ. Bằng cách bảo trì và kiểm tra quạt thường xuyên, bạn sẽ hạn chế đáng kể các nguy cơ này, giúp cả gia đình yên tâm sử dụng trong suốt mùa hè nóng bức.

2. Chuẩn bị dụng cụ và sản phẩm vệ sinh

Trước khi bắt tay vào bảo trì quạt, hãy chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ và sản phẩm vệ sinh sau:

1. Tuốc nơ vít
   • Chọn loại tuốc nơ vít phù hợp với đầu ốc của quạt (thường là đầu Philips, đôi khi cần cả đầu dẹt).
   • Nên chọn tuốc nơ vít có tay cầm chống trượt để dễ thao tác.
2. Chổi quét bụi, cọ mềm hoặc máy thổi bụi
   • Dùng để quét/làm sạch các khe hở, bụi bẩn ở bên trong động cơ.
   • Nếu có điều kiện, bạn có thể sử dụng máy thổi bụi cầm tay chuyên dụng.
3. Vải mềm hoặc khăn khô
   • Dùng để lau sạch các vết bẩn, lau khô các bộ phận sau khi rửa.
4. Dung dịch tẩy rửa an toàn
   • Có thể dùng xà phòng pha loãng, nước rửa chén pha loãng hoặc dung dịch vệ sinh chuyên dụng cho nhựa.
   • Tránh dùng hóa chất tẩy rửa quá mạnh có thể làm hỏng lớp sơn, lớp nhựa của quạt.
5. Dầu/mỡ bôi trơn
   • Dầu máy khâu hoặc mỡ bôi trơn vòng bi, mỡ chịu nhiệt.
   • Tránh bôi trơn bằng các loại dầu nhớt hay dung dịch không rõ nguồn gốc dễ gây hỏng hóc.
6. Găng tay bảo hộ
   • Giúp bảo vệ tay trong quá trình thao tác và tránh tiếp xúc trực tiếp với bụi bẩn, hóa chất.

Gợi ý sản phẩm:

• Bộ cọ vệ sinh, chổi quét mini: Bạn có thể tham khảo một số thương hiệu bán dụng cụ vệ sinh gia đình uy tín như 3M, Scotch-Brite hoặc Selton.
• Dầu máy khâu, mỡ bôi trơn: Các thương hiệu Singer, Bosny được nhiều người tin dùng.
• Dung dịch tẩy rửa: Chọn các sản phẩm không chứa chất tẩy rửa quá mạnh của Sunlight, Cif hoặc Greenlife.

3. Các bước bảo trì quạt máy gia dụng

Bước 1: Ngắt điện, rút phích cắm

• Luôn đảm bảo an toàn điện bằng cách tắt nguồn và rút phích cắm trước khi chạm vào bất kỳ bộ phận nào của quạt.
• Di chuyển quạt đến khu vực thoáng, có ánh sáng đủ để dễ thao tác.

Bước 2: Tháo rời các bộ phận bên ngoài

• Tháo lồng quạt (mặt trước và mặt sau), cánh quạt. Thông thường, trên phần nắp cố định cánh quạt sẽ có một ốc hoặc núm vặn để mở.
• Đặt riêng các ốc vít, núm vặn vào khay hoặc hộp nhỏ, tránh thất lạc.

Bước 3: Vệ sinh lồng quạt và cánh quạt

• Ngâm lồng quạt và cánh quạt trong chậu nước ấm pha một chút xà phòng loãng.
• Dùng bàn chải mềm hoặc cọ mềm nhẹ nhàng chà sạch bụi bẩn bám trên các thanh lồng quạt, mặt cánh quạt.
• Sau khi rửa, xả lại bằng nước sạch, lau khô bằng khăn mềm hoặc để ráo nước ở nơi râm mát, tránh phơi trực tiếp dưới ánh nắng mạnh.

Bước 4: Vệ sinh thân quạt và đế quạt

• Dùng khăn ẩm để lau sạch bụi bẩn bám trên thân, đế quạt.
• Quan sát kỹ dây điện, phích cắm, bảng điều khiển (nếu là quạt điện tử): nếu có dấu hiệu nứt gãy, cháy đen, hãy thay thế hoặc nhờ kỹ thuật viên kiểm tra.

Bước 5: Kiểm tra và vệ sinh động cơ

• Dùng tuốc nơ vít tháo nhẹ nắp động cơ (thường nằm ở mặt sau của quạt).
• Dùng chổi quét bụi, cọ mềm hoặc máy thổi bụi làm sạch cẩn thận các khe hở quanh động cơ.
• Tránh sử dụng nước trực tiếp vào phần động cơ để hạn chế nguy cơ chập mạch.

Bước 6: Bôi trơn trục quay và ổ bi

• Xác định vị trí trục quay và ổ bi (nếu quạt sử dụng bạc đạn).
• Nhỏ 1-2 giọt dầu máy khâu hoặc bôi một lớp mỡ bôi trơn vào trục quay để đảm bảo chuyển động êm ái.
• Không bôi quá nhiều dầu/mỡ, vì chúng có thể chảy ra ngoài, bám vào cuộn dây hoặc cánh quạt gây hỏng hóc.

Bước 7: Kiểm tra, siết chặt ốc vít

• Kiểm tra tất cả các ốc vít xung quanh động cơ, chân đế, núm giữ cánh quạt…
• Dùng tuốc nơ vít siết chặt lại, đảm bảo quạt không bị lỏng, rung lắc khi hoạt động.

Bước 8: Lắp ráp lại quạt

• Đảm bảo tất cả bộ phận sau khi làm sạch đã khô hoàn toàn.
• Lắp cánh quạt, cố định chặt bằng ốc hoặc núm vặn.
• Lắp lồng quạt đúng chiều, kiểm tra độ khớp giữa lồng trước và lồng sau.
• Cắm điện và kiểm tra chạy thử quạt để chắc chắn quạt chạy êm, không rung hay phát ra tiếng kêu lạ.

4. Lưu ý an toàn và tần suất bảo trì

4.1. An toàn điện

• Không bao giờ quên rút phích cắm trước khi sửa chữa, vệ sinh quạt.
• Tránh để nước hoặc chất tẩy rửa rơi vào phần động cơ.
• Không sử dụng quạt nếu dây điện, phích cắm bị hở, rò rỉ điện.

4.2. Tần suất bảo trì

• Nên vệ sinh quạt định kỳ 1-2 tháng/lần trong mùa hè, khi tần suất sử dụng cao.
• Kiểm tra độ êm, tình trạng động cơ, bôi trơn trục tối thiểu 6 tháng/lần.

4.3. Dấu hiệu cần thay mới linh kiện

• Quạt quay chậm hơn bình thường dù đã bôi trơn.
• Có tiếng kêu lạ, mùi khét, hoặc rung mạnh khi hoạt động.
• Dây điện, phích cắm xuất hiện vết cháy đen, đứt gãy.

Việc bảo trì quạt máy gia dụng trước mùa hè không chỉ giúp quạt chạy êm, mát hơn mà còn tiết kiệm điện, an toàn cho cả gia đình và kéo dài tuổi thọ sản phẩm. Qua các bước hướng dẫn chi tiết trên, bạn hoàn toàn có thể chủ động chăm sóc thiết bị làm mát quen thuộc này tại nhà.

• Hãy nhớ chuẩn bị đủ dụng cụ và sản phẩm vệ sinh chất lượng trước khi bắt tay vào bảo trì.
• Nếu quạt gặp vấn đề phức tạp về động cơ, dây điện hoặc bảng mạch, tốt nhất bạn nên nhờ đến sự hỗ trợ của kỹ thuật viên chuyên nghiệp để tránh rủi ro.

Chúc bạn thành công trong việc bảo trì quạt máy và có một mùa hè thật thoải mái, mát mẻ! Hãy chia sẻ thêm những kinh nghiệm và mẹo hay của bạn tại sachdep.vn để mọi người cùng tham khảo.

quạt máy cũ không được bảo trì có thể gây cháy nổ